بخش دوم
بررسی یک پروژه هدفمند چینی برای اقدامات وسیع اجتماعی
این بار در ایران
پیشگفتار
در سنجش اجتماعی یک، به بررسی طرح و برنامه ای تحت حاکمیت چین کمونیست پرداخته شد.
طی این طرح شهروندان براساس یک سیستم برنامه ریزی شده و با بکارگیری سخت افزارها و نرم افزارهای اجرایی؛ مانند دوربین های شهری و تشخیص چهره، سیستم های مالی و بانکی، وبلاگ ها، سایت های خبری، مراکز و دفاتر خدمات الکترونیکی مورد نظارت و بررسی قرار می گیرند.
تا با کنترل و ایجاد شرایط مرتبط با اصول رفتاری و اعتقادی آنان محدودیت هایی در فعالیت های روزانه شهروند پدیدار شود.
کپی رایت
سیستم ها برای کنترل، اقدامات مختلفی انجام می دهند؛ هر حکومت بر اساس معیارهایی که برای خود تعریف کرده و مطابق با قدرتی که به او تنفیذ شده، دست به کنترل و حفظ خود خواهد زد.
دسته بندی متخلفان براساس برنامه سنجش اجتماعی به چند بخش محدود می شود؛ از نظر سیستم، متخلفان شناسایی شده تفاوتی با مجرمان جرایم تعریف شده در قوانین انتظامی و نظامی وجود ندارد تنها تفاوت در نحوه برخورد با رفتار هر فرد می باشد.
به این معنا که افراد جامعه براساس نوع تخلف و تخطی که از معیارهای تعریف شده در سیستم انچام داده اند؛ مورد تنبیه یا کنترل در جامعه قرار می گیرند به نحوی که بخش یا کلی از خدمات اجتماعی و خصوصی به فرد بصورت موقت یا دائم قطع خواهد شد.
اکنون می توان به بررسی بخشی از این اقدامات در جامعه خود بپردازیم و بکارگیری کپیرایت در این برنامه را مورد بررسی قرار دهیم؛ هرچند بطور قطع این کپی رایت را نمی توان اقدام اجرایی درست در سطح کشور خود بدانیم؛ اما نگاه پدافندی منجر به استفاده و بکارگیری آن شده است.
اشاره ای کوتاه اما مهم
سنجش و کنترل اجتماعی اقدامی است که در قرن جدید به واسطه و دلایل مختلف صورت گرفته است، مهمترین دلیل آن حفظ قدرت توسط حکامی است که تمایلی به کناره گیری از قدرت و حکومت نداشته و سقوط و فروپاشی برای خود را امکان پذیر تصور کرده اند؛ همچنین افزایش جرایم در ارتباط با تغییر بافت جمعیتی، همگی باعث گسترش و ارتقاء سنجش و کنترل اجتماعی خواهد شد اما میزان و عمق پذیرش انتقاد و بیان اعتراض در قالبی با عنوان اپوزیسیون منجر به بکارگیری این برنامه از حالتی پدافندی به وضعیتی امنیتی خواهد بود.
احسان شفیعی
کنترل منابع مالی، نظارت بر ایجاد امنیت و جلوگیری از تخلفات اجتماعی، کنترل ترافیک و نظم عبور و مرور و بسیاری موارد مشابه می تواند از توانایی و امکانات یک سیستم سنجش و کنترل اجتماعی به حساب آید.
اما تغییر منافع و منابع در جهت ایجاد مسیر فکری و ذائقه ای برای افراد جامعه براساس داده و اطلاعات بدست آمده از سیستم های سنجش و کنترلی می تواند نتیجه عکس و نامناسبی را به همراه داشته باشد.
رسانه در راه آگاه سازی
رسانه پویا با هدف آگاه سازی افکار جمعی، تلاش خواهد داشت تا مانع سلطه برنامه سنجش اجتماعی در جوامع شود و با اقدامات مختلف چون انتشار کتب و مقاله یا تولید محتوای سریالی یا سینمایی اینگونه اخبار و موضوعات را به دست تمامی مخاطبان خود برساند.
در بین اخبار و موضوعات مرتبط با آگاه سازی سنجش اجتماعی می توان سریال سایکو پس را به عنوان یکی از برنامه ها و سریال های قوی در ارتباط با این موضوع و جامعه مخاطب خود دانست.
از این دسته سریال و فیلم موارد مشابه زیادی می توان یافت که در قالب های مختلف به نمایش در آمده است.
ضعف در دکترین بین الملل
با اجرای برنامه سنجش اجتماعی تمامی سیستم، در جهت کنترل یا نظارت بر افکار معطوف به جمعیت داخلی خواهد شد. هرچند با ایجاد تبصره افراد بالا دستی مورد نظارت قرار نمی گیرند اما همین اتفاق باعث ایجاد شکاف در طبقات به واسطه تخلفات سازمان یافته می شود.
خروج از روابط بین الملل و فاصله گرفتن از دیپلماسی های مرسوم اقتصادی و سیاسی در جهت رشد و تعالی سطوح ضعیف یا نیازمند به همکاری برون مرزی به جهت کنترل مرزی و جمعیتی در چارچوب برنامه تعریف شده که نظارت بر داخل با اهداف مختلف را در ارجحیت قرار میدهد نتایج نفوذ و رخنه در سازمان و شبکه داخلی کشور را به همراه آورده است اتفاقی که حاصل آن طی سال های گذشته ترور اشخاص مهم یا تخریب مکان ها و نقاط پر اهمیت کشور می باشد.
واسپاری امنیت بین المللی کشور به یک کشور دیگر با نگاه سرپرستی و حمایت از پرچم کشور در سازمان ملل و سایر محافل بین المللی خطایی فاحش در برنامه راهبردی حاکمیت در جهت نظارت بیشتر بر سیستم سنجش اجتماعی خواهد بود.
این ضعف نه تنها در امور بین الملل بلکه در نحوه کنترل روابط در عرصه بین الملل و کوریدورها نیز نمود پیدا می کند تا آنجا که سرریز تردد و ورد مهاجر در کشور منجر به یک بحران امنیتی اطلاعاتی می شود و حاصل آن عدم وجود اطلاعات اولیه از نزدیک به ده میلیون مهاجر غیرقانونی خواهد شد که به صورت آزادانه می توانند در جامعه تردد کنند اما هیج معیار و سنجش در کنترل سیستمی و رفتاری توان بررسی آنان را نداشته باشد.
ضعف در نمایش اقتدار در عرصه بین الملل
توجه و تمرکز بر سیستم سنجش اجتماعی با هدف کنترل جامعه نقاط ضعف دیگری نیز به همراه دارد؛ با ورود به بازی متخاصم در شرایط نمایش اقتدار لزوماً به معنای انتقال آن پیام به مخاطب خارجی نخواهد شد. هرچند ممکن است برای مصرف داخلی در فاصله زمانی کوتاه مناسب باشد اما توانایی تغذیه طولانی مدت و مانور خبری نخواهد داشت.
تفاوتی که می تواند با حضور در عرصه های مشارکتی و رقابت بین المللی چون المپیک بروز پیدا کند.
اتفاقی که بار دیگر به واسطه سنجش اجتماعی منجر به کنترل انتخاب اصلح به واسطه تعاریف مشخص شده در سیستم برای حضور در محافل مختلف می شود.
چاره چیست؟
حکومت ها برای برخورد با چنین مشکلاتی می توانند تصمیمات متنوعی اتخاذ کنند هرچند به خوبی می دانیم که خاموش کردن برنامه سنجش اجتماعی از سوی ایشان پذیرفتنی نخواهد بود.
اما بازگشت اعتماد به جامعه با در اختیار قرار دادن تریبون انتقاد به مردم می تواند نوعی دلگرمی ایجاد کند هر چند این اتفاق یک شبه حاصل نمی شود؛ همانطور که ضعف های حاصل شده نیز یک شبه در جامعه نقش نبسته اند؛ اما مردم با هوشیاری و آگاهی خود به خوبی می توانند از تغییر مسیر حاکمیت در تکریم و توجه به خود، آگاه شوند و احساس واقعی حکومت نسبت به خود را لمس کنند.نمایش اقتدار نه به واسطه قدرت نظامی بلکه با رشد اقتصادی و اشتغال می توند جلوه مناسبی در تغییرات روابط میان مردم و حکومت ها باشد؛ در این حالت نه تنها سنجش اجتماعی در مسیر مناسب با هدف برقراری ارتباط و پلی در شناسایی نیازها و کمبود های جامعه به ایفای نقش خواهد پرداخت بلکه ابزاری مناسب برای برنامه ریزی اجتماعی به حساب خواهد آمد.
احسان شفیعی
پرهیز از ایجاد حلقه امن ایدئولوژیک
تلاش برای ایجاد حلقه امن در دستگاه ها و سازمان های مختلف اتفاق دیگری است که به واسطه پیش بینی و تجربه کسب شده توسط برنامه سنجش اجتماعی بروز نموده است که حاصل آن دور زدن قانون و حضور بازنشستگان نه در دستگاه کاری خود بلکه در سایر نهادها بخصوص آموزشی و دانشگاهی می باشد که باعث تغییر شکل دایره فکری و ایدئولوژیکی خواهد گردید لذا حضور نسل نو از فرزندان بازنشستگان در همان دستگاه مرتبط با فرد بازنشسته و انتقال بازنشسته به نهاد های آموزشی و دانشگاهی رنجیره تأمین امن در بکارگیری نیرو و حلقه ای مناسب در کنترل خواهد بود.
سیستم سنجش اجتماعی تاب آوری حکومت را با برنامه های مختلف نسبت به تفکرات جامعه فراهم خواهد کرد هرچند این برنامه هیچگونه پرهیز و محدودیتی در اجرای طرح های خود و تغییر یا حذف نخواهد داشت.