بررسی نقش رسانه در توسعه و بهبود روابط بین الملل

اولین همایش ملی سواد رسانه ای و مدیریت فرهنگی

چکیده

رسانه، به عنوان ابزاری برای رساندن پیام به مخاطب در جهان امروز، از اهمیت و جایگاه ویژه ای در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برخوردار می باشد. اهمیت کاربرد رسانه، در برقراری ارتباط و شکل دهی به افکار عمومی و در ادامۀ آن، برقراری روابط سیاسی و کسب جایگاه مناسب برای خود در جامعۀ جهانی می تواند از جمله ویژگی های منحصربفرد آن در زمان اکنون باشد. توجه به توانمندی رسانه در ایفای توانایی و قابلیت های خود بصورت کامل و جامع در جهت انتقال پیام، از مواردی است که باید به شکلی مناسب به آن پرداخته شود؛ تا ارتباط ایجاد شده با مخاطب در جامعۀ داخلی بصورتی منسجم حفظ گردد و می توان از آن بعنوان سیاست گذاری رسانه ای نیز یاد نمود؛ همچنین برقراری ارتباط موثرِ بین المللی، بواسطۀ رسانه در جهت بهبود ارتباطات و انتقال صحیح و مناسب پیام با هدف مقابله با سوء استفاده در انتشار اخبار ناصحیح، توسط قدرت های رسانه ای و همچنین بکارگیری جریان آزاد اطلاعات در ارتباط بین الملل بکارگرفته می شود. این ارتباط رسانه ای که می توان از آن به عنوان دیپلماسی رسانه ای نیز یاد کرد ابزاری خواهد شد جهت انتقال پیام و برقراری ارتباطی موثر و سودمند با جوامع داخلی و خارجی؛ در این پژوهش به بررسی میزان توانمندی رسانه داخلی در جهت توسعه ارتباط با جوامع بین المللی و میزان توانمندی آن در حفظ ارتباط با آن پرداخته شده است. همچنین جهت افزایش کارکرد رسانه داخلی در مقابله با اقدامات سایر رسانه ها، راهکارهای مناسب با هدف ارتقاء بسترهای مرتبط با این ابزار ارائه گردیده است.

کلمات کلیدی: رسانه، روابط بین الملل، سیاست گذاری رسانه ای، جوامع بین الملل، توسعه ارتباط، دیپلماسی رسانه ای

1.مقدمه
اکنون رسانه، با قدمت طولانی خود از پیشینه ای قدیمی چون رسانه های مکتوب، تا امروز و رسانه های دیجیتالی و در آینده ای نه چندان دور در قالب متاورس در تمامی بخش های زندگی بشر به مرور زمان و پیشرفت خود نفوذ کرده و حاضر شده است. در تعریف رسانه می توان گفت هر ابزار، روش یا وسیله ای که برای ارتباط به کار رود، رسانه است. رسانه یعنی هر نوع ابزار ارتباط انبوه مانند تلویزیون، رادیو، مجله و روزنامه؛ باید توجه داشت که سه مؤلفه اطلاعات یا محتوا، پیام و مخاطب برای شکل گیری ارتباط و بستر ارتباطی، کمابیش در تمام تعاریف رسانه وجود دارد.(نمدیان پور، 1392) رسانه در شرایط کنونی یکی از مهم ترین دستاوردهای پیشرفت بشری و از با ارزش ترین وسایل آگاهی رسانی همگانی است(باقرزاده، 1393) لذا نمی توان به سادگی از کارکردها و توانمندی های آن عبور کرد در حالی که رسانه یکی از مهم ترین ابزارهای برقراری ارتباط در بین عموم مردم جامعه و همچنین ارتباط جوامع با یکدیگر می باشد؛ این ابزار توانمند که امروز با خروج از انحصار بواسطه گسترش تنوع ابزارهای رسانه ای توانسته است علاوه بر گسترش نفوذ خود در تمامی افراد جوامع به مخاطبان بیشتری در انتقال پیام خود دسترسی پیدا نماید؛ امکان نشر اخبار و اطلاعات دلخواهی را نیز فراهم نموده است. در پرتو این آگاهی رسانی موانع جغرافیایی و تا حدودی سیاسی و فرهنگی، از میان رفته و جمعیت میلیاردی زمین با چنین وسعتی به واسطه رسانه با هم مرتبط شده اند. حتی می توانند از مناطق دوردست معلومات و اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورند.(معتمدنژاد، 1384 : 184) بنابراین رسانه در شرایط کنونی نه تنها ابزار بلکه فابلیت و توانمندی است که در صورت بکارگیری درست و مناسب می تواند باعث انتقال پیام در زمانی مناسب به مخاطب مورد نظر شود. در بیانی دیگر می توان به این توضیح توجه نمود که رسانه ای قدرتمند خواهد بود که روابط بین آن و جامعه قدرتمند باشد و تنها در این حالت است که رسانه می تواند در یک جامعه مقبول واقع شود زیرا جایگاه واقعی خود را میان مخاطبان پیدا کرده است(قربانی، 1396) حال آنکه در دنیای امروز قدرت رسانه از جوامع داخلی فراتر رفته و مخاطب در نگاهی وسیع تر شامل تمام مردم جوامع می شود، با این وجود زمانی می توان به توانمندی و قدرت رسانه اعتقاد داشت که در مرحله نخست مخاطبان داخلی خود را شناسایی و کسب کرده باشد تا در برقراری ارتباط در وسعت و نگاهی فراتر سعی در شناسایی مخاطبان خود در جوامع دیگر نماید. اقدامی که منجر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با هدف توسعه یا بهبود روابط خواهد گردید. در این پژوهش سعی گردیده است تا با بررسی میزان توانمندی رسانه، به جایگاه آن در برقراری ارتباط با جوامع بین الملل با هدف توسعه یا بهبود روابط پرداخته شود.
2.بیان مسئله
توانمندی رسانه در ارسال پیام و انتقال آن به مخاطب اتفاقی جدا نشدنی از کارکردهای آن است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت توانایی که در سالهای گذشته بواسطه تکنولوژی روزمره صورت پذیرفته است؛ اکنون با قابلیت های بیشتر و پیشرفته در کوتاه ترین زمان ممکن وظیفه خود را به انجام می رساند. حال با وجود چنین توانمندی می بایست به سوالات مختلفی پاسخ داد؛ از جمله طرح این مسئله که نقش رسانه در توسعه و بهبود روابط بین الملل چه میزان امکان پذیر و قابل اجرا می باشد و آیا رسانه بصورت بلقوه توانایی ایجاد این ارتباط و پیام رسانی به مخاطب خود را خواهد داشت حال آنکه در این بین رقبا و سایر رسانه ها حاضر در جامعۀ مخاطب، لزوماً همراه و هم سو با افکار و پیام مبداء نخواهند بود، که این خود باعث بروز اختلال در دریافت پیام از سوی مخاطب خواهد شد. لذا بررسی این مسئله در نقش رسانه در توسعه و بهبود روابط بین الملل می بایست از زوایای مختلف پژوهش شود و همچنین ارائه آن در جهت اجرا و بکارگیری نیاز به آموزش هایی چند بخشی خواهد داشت. این پرسش به تنهایی نخواهد توانست باعث رشد در توسعه ارتباطات یا بهبود روابط، تنها به واسطه رسانه گردد؛ بلکه بروز پرسش های دیگر که تلاش گردید در این پژوهش بیان شود می تواند ابزاری در جهت تکمیل اهداف گردد. طرح مسئله تنها با یک سوال آغاز می شود اما پس از ورود به آن سوالاتی دیگر در خود را بروز می دهد که پژوهشگر را وادار به حرکت در جهات مختلف و شناسایی نقاط ضعف و قوت پژوهش خود می نماید؛ سوالی چون، آیا لزوماً رسانۀ مقصد، امکان برقراری ارتباط با مخاطب جهت ارائه پیام توسط رسانه مبداء را فراهم می نماید یا با ابزارها و توانمندی های مختلف همچون دروازه بانی خبر از ورود پیام به جامعه ممانعت خواهد نمود؟ آیا ارسال پیام تنها از یک کانال باید صورت پذیرد یا ایجاد کانال های مختلف در ایجاد این ارتباط مؤثر خواهد بود؟ آیا پیش از ارتباط، به جهت توسعه روابط با بکارگیری رسانه، می توان بصورت مناسب از عدم نفوذ نرم یا هژمونی رسانه ای در جامعۀ داخل خود اطمینان حاصل نمود؟ آیا جامعه در اقدام به برقراری ارتباط و توسعه یا بهبود روابط با سایر جوامع، به واسطه رسانه همراهی خواهند داشت؟همچنین در صورت بهبود ارتباط و توسعه روابط به واسطه رسانه تا چه میزان امکان رشد اجتماعی در داخل جامعه فراهم خواهد شد؟

3.ادبیات و مبانی نظری
پیشینه تحقیق: از جمله مواردی که در پیشینه تحقیق پیرامون این پژوهش از آن یاد کرد می توان به نظریه آنتونیو گرامشی اشاره کرد او که به روبناهای فرهنگی توجه دارد ابزارهای ارتباطی و رسانه ای را از مهمترین نکات در رشد فرهنگی و با اهمیت تر از اقتصاد می داند ابزارهایی که در اختیار دولت ها و حکومت ها هستند، همچنین آنتونی اسمیت در کتاب ژئوپلوتیک اطلاعات به ترجمه فریدون شیروانی، به بررسی اقدامات یونسکو در جهت برقراری ارتباط بین کشورها با موضوعیت جریان آزاد اطلاعات پس از تائید در سازمان ملل پرداخته است که از نکات قابل توجه آن می توان به تعیین حدود ارائه خدمات رسانه ای و ابزارهای مرتبط با آن اشاره نمود و نیز در پژوهش انتخاب رسانه اجتماعی مناسب و استفاده از پتانسیل آن در جذب مخاطب از(عندلیب، زهرا، سید حسین علوی سلطانی، 1397) به بررسی بکارگیری جامعه از رسانه های اجتماعی پرداخته و با تأکید بر لزوم بکارگیری رسانه های اجتماعی در کنار دیگر رسانه ها به برقراری ارتباط یکپارچه و مؤثر با مخاطب پرداخته است، از دیگر پژوهش های انجام شده در زمینه توسعه و بهبود ارتباط می توان به پژوهش تحلیل مخاطبان رسانه ملی در رسانه اجتماعی اشاره کرد از (رضاپور نیازی، مریم، مصطفی درجزی، 1397) که به بررسی ارائه خدمات روزآمد در بستری جدید و در ارتباط با خدمات ارائه شده در شبکه های تلویزیونی در قالب رسانه های اجتماعی پرداخته است؛ از جمله مواردی می باشد که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است.
رسانه: رسانه در لغت به معني «رساندن» است و در اصطلاح وسيله‌اي براي نقل و انتقال اطلاعات، ايده‌ها و افكار افراد يا جامعه؛ و واسطه عيني و عملي در فرآيند برقراري ارتباط است. وسايلي همانند روزنامه‌ها، مجلات، راديو، تلويزيون، ماهواره، اينترنت مصاديق اين تعريف هستند. (كمپ، استوارت ،1385) به عبارت ديگر «رسانه وسيله‌اي است كه فرستنده به كمك آن، معنا و مفهوم موردنظر خود (پيام) را به گيرنده منتقل مي‌كند»(اميرتيموري، محمدحسن ،1377)
 ابزار رسانه: واژه “media”  در زبان لاتین جمع “medium”  است. و معنای لغوی آن، وسیله، واسطه و واسطه انتقال است كه در زبان فارسی واژه  رسانه را به عنوان اصطلاحی از آن به کار می بریم. این واژه در جوامع پیشرفته به رسانه های گروهی جامعه اشاره دارد که کار آنها رمزگزاری و انتقال پیام به یک جمعیت وسیع است.(A group of writers,2007)
ارتباطات بین الملل: عبارت از جریان های ارتباطی است که به مرزهای سیاسی، جغرافیایی و نژتدی خاصی محدود نمی شودو فرآیند ارتباط را در سطح جهان، براساس قراردادها، قوانین و حقوق بین الملل ممکن می سازد.(مقدم فر، محمد، 1395، ارتباطات بین الملل)
دیپلماسی رسانه: گیلبوا معتقد است دیپلماسی رسانه‌ای نیازمند همکاری تنگاتنگ بین مقامات رسمی و رسانه‌ها «روزنامه نگاران» است (گیلبوا، 1388) به اعتقاد وی، دیپلماسی رسانه‌ای شامل استفاده رسانه‌ها توسط رهبران، به منظور بیان منافع(خود) در مذاکرات؛ اعتمادسازی؛ و بسیج حمایت از توافقات است (گیلبوا، 1388) در تعریفی «ابو» دیپلماسی رسانه‌ای را هرگونه استفاده از رسانه‌ها در جهت بیان و ترویج سیاست خارجی توصیف می‌کند (Ebo, 1996) به عبارتی دیپلماسی رسانه‌ای به مجموعه سازوکارهایی اطلاق می‌شود که از طریق آن می‌توان بخشی از سیاست‌ها را بر مردم، احزاب، سیاستمدارن، گروه‌ها، نهادها، سازمانهای بین‌المللی و حتی دیگر دولت‌ها اعمال نمود. دیپلماسی رسانه‌ای به صورت عام به معنای به کارگیری رسانه‌ها برای تکمیل و ارتقای سیاست خارجی است.به عبارتی دیپلماسی رسانه‌ای کاربرد رسانه‌ها به طور ویژه در ترقی و روان سازی سیاست خارجی است (2002 .Gilboa) «راماپراساد» محقق آمریکایی، دیپلماسی رسانه‌ای را به عنوان نقشی که رسانه‌ها در فعالیت‌های دیپلماتیک میان کشورها بازی می‌کنند تعریف کرده است  (Prasad, 2002)و تیلور معتقد است که دیپلماسی رسانه‌ای را باید هنر ایجاد ارتباط میان کشورها، حل و فصل اختلافات محیط بین‌الملل و اقناع جوامع دیگر از طریق رسانه‌های جهانی دانست که در این میان تلویزیون جهانی نقش مهمی برعهده دارد. (Taylor, 1997)
سیاست گذاری رسانه ای: نخستین تعریف سیایت گذاری رسانه ای توسط یونسکو در سند 1972 قید شده است با این تعریف که سیاست های رسانه ای مجموعه ای از اصول و هنجارها هستندکه برای هدایت رفتار نظام های ارتباطی بنیان نهاده شده اند؛ سیاست گذاری رسانه ای در واقع یک فرآیند است و بر روابط میان مردم و مسائل جامعه در طول زمان ناظر است، این فرآیند تکامل پذیر بوده و عوامل و شاخص های آن در زمینه های مختلف تغییر می کند.
فریدمن سیاست گذاری رسانه ای را همان سیاست گذاری عمومی می داند که به مسائل خاص رسانه ها می پردازد(فریدمن 1387)، مک کوئیل سیاست گذاری رسانه ای را پروژه ای دولتی برای مدیران عمومی تعریف می کند که برای انجام اهداف مشخص مأموریت یافته اند تا در یک ساختار قانونی و مدیریتی که ممکن است محلی، ملی یا بین المللی باشد عمل کنند. سیاست گذاری رسانه ای از ایدئولوژی های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور و ارزش هایی که زیربنای آن را تشکیل می دهد ناشی می شود.(دنیس مک کوئیل 1379) سیاست گذاری رسانه ای در هر جامعه ای وجود دارد، اگرچه ممکن است اغلب مخفی و پنهان باشد؛ حتی سانسور نیز نوعی سیاست گذاری رسانه ای است که معمولاً از سوی دولت ها با هدف حفظ فضای حاکم بر جامعه صورت می گیرد.(محمدی، 1387)

4.چهارچوب نظری
مدل مفهومی زیر بعنوان چهارچوب نظری این پژوهش ارائه شده است.
بررسی نقش رسانه داخلی در توسعه و بهبود روابط بین الملل:
شناسایی میزان توانمندی رسانه داخلی در برقراری ارتباط با جوامع بین المللی
بررسی میزان توانندی رسانه داخلی در اجرای سیاست های رسانه ای در جامعه
بررسی رسانه داخلی در کنترل و نفوذ نرم براساس سیاست های رسانه ای
شناسایی میزان مقبولیت رسانه داخلی در جامعه

5.فرضیه تحقیق
با توجه به طرح مفهومی و چارچوب نظری تحقیق، فرضیات این پژوهش به شرح زیر ارائه گردیده است.
فرضیه اول: میزان توانمندی رسانه داخلی در کنترل و نفوذ نرم سایر رسانه ها، امکان برقراری ارتباط با هدف توسعه در روابط را امکان پذیر
 می کند.
فرضیه دوم: میزان مقبولیت رسانه داخلی در جامعه، از عوامل توسعه و بهبود روابط بین المللی می باشد.
فرضیه سوم: میزان توانمندی رسانه داخلی جهت اجرای سیاست های رسانه ای در رشد، توسعه و بهبود روابط بین الملل تأثیرگذار می باشد.
فرضیه چهارم: میزان توانمندی رسانه داخلی پیرامون زیرساخت و تجهیزات رسانه ای می تواند درتوسعه و بهبود ارتباط با جوامع بین الملل مؤثر باشد.

6.اهداف تحقیق
هدف اول: بررسی میزان توانمندی رسانه داخلی در کنترل و نفوذ نرم سایر رسانه ها
هدف دوم: شناسایی میزان مقبولیت رسانه داخلی در جامعه
هدف سوم: بررسی میزان توانمندی رسانه داخلی در اجرای سیاست های رسانه ای در جامعه
هدف چهارم: بررسی میزان توانمندی رسانه در زیر ساخت و تجهیزات رسانه ای جهت توسعه روابط بین الملل

7.روش تحقیق
در این پژوهش از دو روش مطالعه کتابخانه ای و میدانی با ابزار پرسشنامه و مصاحبه به کار گرفته شده است؛ که با رعایت اصول به شرح زیر صورت پذیرفته است.

8.جامعه آماری

در این پژوهش، جامعه­ی آماری براساس نمونه گیری در دسترس از بین شهروندان تهرانی با رده سنی حداقل 18سال طبق فرمول نمونه گیری از جامعه با حجم معلوم صورت گرفته است.

9.روش نمونه گیری

براساس فرمول جامعه با حجم معلوم کوکران، حجم جامعه آماری(N) هشت میلیون نفر، با کران خطای 0.05 به تعداد 384 نفر تنظیم گردیده است.

که در این فرمول N حجم جامعه است، آماره p درصد توزیع صفت در جامعه یعنی نسبت افرادی است که دارای صفت موردمطالعه هستند، آماره q  نیز درصد افرادی است که فاقد صفت مورد مطالعه هستند، اگر میزان p و q مشخص نباشد از حداکثر مقدار آنها یعنی ۰/۵ استفاده کنید، آماره z=t است و اگر به جای z از t استفاده کنید نیز ایرادی ندارد. درسطح خطای ۵% مقدار z برابر ۱/۹۶ و Z² برابر ۳/۸۴۱۶ است، مقدار   d  نیز تفاضل نسبت واقعی صفت در جامعه با میزان تخمین پژوهشگر برای وجود آن صفت درجامعه است. دقت در نمونه‌گیری، به این عامل بستگی دارد و اگر بخواهیم نمونه‌گیری دارای بیشترین دقت باشد از حداکثر مقدار d برابر ۰/۰۵ استفاده کنیم.همچنین با توجه به اینکه ممکناست برخی پرسشنامه­ها پاسخ داده نشود یا بازگردانده نشود، ۱۰ الی ۲۰ درصد بیشتر از حجم نمونه محاسبه شده است؛ تا این مساله منجر به کمتر شدن حجم نمونه نهایی ازحجم نمونه محاسبه شده نگردد.تعداد مشارکت و استفاده از پرسشنامه 650 نفر می باشد، که از این تعداد 500 پاسخ نامه تکمیل شده دریافت گردیده است.

10.روایی پرسشنامه

جهت کنترل میزان دقت در اندازه گیری معنی دار و مناسب نسبت به تهیه پرسشنامه و سنجش صحیح در اندازه گیری موضوع، اقدام به بکار

گیری پرسشنامه از تحقیق استاندارد شده(فلسفی، 1393) و پرسشنامه دارای 20سوال در 5 مولف است. سوالات پرسشنامه بر اساس طیف پنج

گزینه ای لیکرت (خیلی کم تا خیلی زیاد) طراحی شده است؛ همچنین برای سنجش شبکه ها و رسانه های اجتماعی از پرسشنامه استاندارد 19

سوالی (مجردی، 1393)استفاده شده است. این پرسشنامه دارای 3 بعد است و هر بعد دارای تعدادی  پرسش می باشد؛ ونیز از پرسشنامه

پژوهش(محمودیان و همکاران 1394) شامل 11 سوال و به منظور بررسي میزان مصرف رسانه ای در افراد از ابعادمختلف (اینترنت، رسانه خارجی،

رسانه داخلی) استفاده شده است.

11.پایایی پرسشنامه

جهت بررسی میزان و درجه­ی، همگن بودن سوالات با توجه به اینکه سوالات بکار رفته در این پژوهش از نوع سوالات استاندارد ومطرح می باشد

می توان با استفاده از یک ضریب پایایی مانند آلفای کرونباخ تخمین زد؛ پایایی این پرسشنامه بر اساس روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه با

استفاده از نرم­ افزار26 SPSS  به دست آمده است.

که در آن نماد k  تعداد سوالات یا گویه‌های پرسشنامه یا آزمون نماد S² واریانس زیر آزمون k ام و سیگمای S²  واریانس کل آزمون است در بخش نتایج پایائی پرسشنامه میزان آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق ارائه شده است. همانطور که درجدول­ها نشان داده شده است تمامی متغیرهای تحقیق دارای میزان مناسبی از آلفا هستند. قابلیت اعتماد یا پایایی یک ابزار عبارت است از درجه ثبات آن در اندازه گیری هر آنچه اندازه می گیرد یعنی  اینکه ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می دهد.( سرمد، زهره؛ حجازی، الهه و عباس بازرگان،1390) ، به اين منظور محقق ابزار طراحي شده را با يك گروه 30 نفره به اجرا درآورده و سپس با نرم افزار آماري اس پي اس اس, ضريب آلفاي كرونباخ به دست آمد كه نتيجه شاخص ها به شرح زير است:

12. نتایج (یافته­ ها)
براساس مشارکت انجام شده در این پژوهش به تفکیک 320 نفر مرد و 180 نفر زن می باشد؛ همچنین 80 نفر از پاسخ دهندگان با مدرک دیپلم، 70 نفر با مدرک کاردانی، 260 نفر با مدرک کارشناسی و 90 نفر با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر می باشند.

13.نتیجه گیری

براساس نتایج بدست آمده در نظرسنجی این پژوهش و همچنین نمرات کسب شده از هر سوال و با بررسی نمودار پاسخ­ها می توان به فرضیه­های

ارائه شده پاسخ داد. این پژوهش براساس امتیاز کسب شده و پایایی سوالات طبق الفای کرونباخ تنظیم گردید و در ادامه از اثبات بیشتر ارزش

سوالات اجتناب شده و به بررسی فرضیات و موضوع اصلی پژوهش پرداخته شده است. لذا براین اساس

فرضیه اول: براساس پاسخگویی به گونه های پرسشنامه اول، توسط مشارکت کنندگان در این پژوهش، می توان طبق نمرات نهایی بدست آمده به میزان بالای آگاهی جامعه در مورد نحوه ی شناسایی و برخورد با پیام های دریافتی از سوی رسانه های مختلف اشاره نمود؛ همچنین براساس پاسخگویی به گونه ردیف دوم و سوم از پرسشنامه سوم پیرامون مصرف رسانه ای مخاطب، بیانگر توانمندی رسانه داخلی جهت حفظ مخاطب در مقابل سایر ابزارها و امکانات موجود و در دسترس جامعه می باشد؛ هرچند توجه به توانمندی کنترل مصرف رسانه ای اینترنتی در این پژوهش می تواند بصورت مستقل در جهت بررسی توانمندی حفظ مخاطب در بستر اینترنت مورد بررسی تخصصی قرار گرفته شود. لذا فرضیه اول این پژوهش جهت برقراری ارتباط با هدف توسعه در روابط را امکان پذیر کرده و با توجه به توانمندی داخلی در حفظ مخاطب توسط رسانه های داخلی این توانایی قابلیت گسترش و افزایش کیفیت در کنترل نفوذ سایر رسانه ها را خواهد داشت.
فرضیه دوم: در این فرضیه که مقبولیت رسانه داخلی در جامعه به عنوان یکی از ابزارهای مهم و توسعه دهنده در روابط بین الملل معرفی شده است می توان براساس پاسخ به گونه ی سوم از پرسشنامه سوم که براساس امتیاز مجزا در نحوه پاسخگویی، وضعیت متوسط و زیاد در جامعه آماری را بیان می کند، این پرسشنامه در بالاترین امتیاز پیرامون مصرف رسانه داخلی بعنوان مقبولیت آن در جامعه معرفی می گردد.
فرضیه سوم: طبق پاسخگویی به گونه های ردیف اول تا سوم از پرسشنامه دوم و همچنین گونه ی ردیف اول از پرسشنامه سوم وضعیت متوسط و زیاد را در خود نمایش می دهد که براساس اجرای سیاست های رسانه ای به نوعی در تناقض بوده و حضور مخاطب در بستر اینترنت و افزایش ارتباط با رسانه های اینترنتی را بازگو می نماید. که در صورت حضور رسانه داخلی در این بستر می توان رشد، توسعه و بهبود روابط را قلمداد کرد.
فرضیه چهارم: این فرضیه که بطور کلی از میزان فراهم نمودن خدمات و تجهیزات در برقراری ارتباط جامعه با تمامی رسانه های حاضر حکایت دارد؛ که به نوعی باعث حضور رقابتی در تمامی عرصه های داخلی می گردد. باتوجه نحوه پاسخگویی جامعه پیرامون سوالات مطرح شده در هر سه پرسشنامه، بیانگر وسعت آگاهی و ارتباطی منسجم با تمامی رسانه های داخلی و خارجی در بسترهای مختلف و ابزارهای متنوع و روزآمد بوده است؛ لذا این فرضیه در تمامی جهات به معنای وجود توانمندی لازم در زیرساخت و تجهیزات می باشد.
در این پژوهش که در قالب سه پرسشنامه ی مجزا اقدام به جمع آوری نظرات و پاسخ های جامعه آماری شده است؛ سعی گردیده تا با شناخت کامل از نظرات مخاطبان، نتایج مناسب و قابل اعتمادی درباره فرضیه های اعلام شده کسب نماید. گروه سنی بالای 30 سال جزء بزرگترین گروه سنی مشارکت کننده در این پژوهش می باشد و مدرک کارشناسی بعنوان اولین مدرک تحصیلی در اکثریت مشارکت کنندگان را شامل می شود؛ لذا توجه به میزان تمایلات و شناسایی انگیزه در بکارگیری ابزارهای رسانه ای و انتخاب رسانه می تواند از اهمیت قابل توجهی برخوردار باشد.
حفظ و تدام آموزش پیرامون سواد رسانه ای همانند قبل به جهت یادآوری و روزآمدی از مواردی است، که همواره می بایست توسط دستگاههای مربوط، به خصوص صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر رسانه های داخلی مورد توجه قرار گیرد.
شناسایی و پژوهش تخصصی پیرامون میزان کارآمدی و توانمندی رسانه های اینترنتی در جهت جذب مخاطب، اجرای سیاست های رسانه ای و حضور در ردیف های اولیه شناسایی مخاطب در برقراری ارتباط مناسب در این بستر، می تواند از موارد توصیه شده در این پژوهش شناخته شود.
تقویت و گسترش حضور رسانه های داخلی بصورت بین المللی در کشورهای همسایه و رشد و توسعه آن در سایر قاره ها و برقراری ارتباط در بستر بومی از دیگر مواردی می باشد که جهت پژوهش و بررسی می تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.